სიზმარი ძილის დროს განცდილი გონებრივი და ემოციური გამოცდილებაა. ის ხშირად შედგება სურათებისგან, ბგერებისგან, ემოციებისა და შეგრძნებებისგან, რომლებიც მოაქვს როგორც სიხარულს, ისე შიშს. მაგრამ რაც არ უნდა რეალისტური იყოს სურათი, მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ ის ფანტაზიის ნაყოფია. მოდით გავარკვიოთ, საიდან მოდის კოშმარები, რას ნიშნავს და როგორ გავუმკლავდეთ მათ.
მაშ, საიდან მოდის ცუდი სიზმრები?
ექსპერტების უმეტესობა თანხმდება, რომ ადამიანის ყოველდღიური ცხოვრება გავლენას ახდენს ძილის ხარისხზე. ეს, უპირველეს ყოვლისა, განპირობებულია ფსიქიკური და ემოციური მდგომარეობით. ხშირად რეალურ ცხოვრებაში სტრესი და შფოთვა ხდება სიზმრების ძირითადი ფაქტორები.
კოშმარები ადამიანს ხშირად სტრესების, დეპრესიის, ფსიქიკური აშლილობის, ნარკოტიკების ან ალკოჰოლის ბოროტად გამოყენების გამო ესიზმრება. ასეთ სიზმრებს ყოველთვის აქვს საფუძველი.
უძველესი დროიდან ადამიანები დიდ მნიშვნელობას ანიჭებდნენ სიზმრებს, ამიტომ ბევრს მუშაობდნენ მათ ინტერპრეტაციაზე. ასე გაჩნდა ონეროლოგიის მეცნიერება, რომელიც სიზმრების მნიშვნელობის დადგენას ეხება. იგი ეფუძნება როგორც თეორიებს, ასევე მიდგომებს, მათ შორის სიმბოლოების ინტერპრეტაციას, ფსიქოდინამიკას და სიზმრების ანალიზს.
სიმბოლოების ინტერპრეტაცია ეხმარება სიზმარში სურათების და სიმბოლოების ინტერპრეტაციას, რითაც გამოავლენს ფარული მნიშვნელობებისა და შეტყობინებებს. რაც შეეხება ფსიქოდინამიკას, ეს ეტაპი ემყარება ქვეცნობიერის ასახვას. რაც შეეხება ანალიზს, ის შედგება ასოციაციების იდენტიფიცირებისგან. მარტივად რომ ვთქვათ, ყველა ეს პუნქტი ხელს უწყობს როგორც ფსიქიკური, ისე ფიზიკური პრობლემების იდენტიფიცირებას და მათ აღმოფხვრას.
მაგალითად, სიზმარში დევნა შეიძლება სხვადასხვაგვარად იქნას განმარტებული, თუმცა ზოგადად ეს ფაქტი ყველაზე ხშირად მაინც საფრთხის განცდასთან ასოცირდება. ხშირად ასეთი სიზმრები ასახავს შფოთვის გრძნობას, რაღაცის შიშს, კონტროლის დაკარგვის შიშს და საფრთხის შეგრძნობას. გარდა ამისა, ასეთი კოშმარები პირდაპირ კავშირშია გადაუჭრელ პრობლემებთან, დაზიანებებთან ან განცდებთან, რომდესაც ადამიანს აწუხებს ხანგრძლივი კონფლიქტები ან დაუმთავრებელი საქმეები, მათ შორის სამსახურში. ნებისმიერ შემთხვევაში, პანიკას არ უნდა აყვეთ.
ბევრ კულტურაში კბილების დაკარგვა სიზმარში განიხილება ემოციური სტრესის, შფოთვის ან მოსალოდნელი ცვლილების სიმბოლოდ (არ არის აუცილებელი ცუდი). მიუხედავად ამისა, არსებობს რამდენიმე ყველაზე გავრცელებული ინტერპრეტაცია ამ თემაზე. მაგალითად, სიზმარში ამოვარდნილი კბილები მოასწავებს დანაკარგს, (მათ შორის საყვარელ ადამიანს) და ასევე გულისხმობს ფარულ შიშს, უძლურებას, აპათიას და საკუთარი თავის და საკუთარი ძალებისადმი ნდობის ნაკლებობას.
კიდევ ერთი ძალიან პოპულარული კოშმარული სიზმარია ვარდნა, რაც ადამიანის ოცნებებს უკავშირდება. სულაც არ არის გასაკვირი, რომ მისი ინტერპრეტაცია შეიძლება სრულიად განსხვავებული გზით (ეს ყველაფერი დამოკიდებულია ოცნების კონტექსტზე). მაგალითად, სიზმარში ვარდნა ხშირად დაკავშირებულია სიტუაციაზე კონტროლის დაკარგვასთან. ეს შეიძლება დაკავშირებული იყოს როგორც სამუშაო საკითხებთან, ასევე ემოციურ გამოცდილებასთან.
ხანდახან კოშმარები შეიძლება იმდენად გაჭიანურებული და რეალისტური იყოს, რომ მდგომარეობიდნა გამოსვლას შეიძლება რამდენიმე დღე დასჭირდეს, თუმცა არსებობს რამდენიმე ეფექტური გზა სიზმრის როგორც შედეგებთან, ასევე წინაპირობებთან საბრძოლველად.
დაიმახსოვრეთ ერთი მარტივი რამ - არანაირი გაჯეტი ძილის წინ. ეს იმიტომ ხდება, რომ ტელეფონების, ლეპტოპების, პლანშეტების, ტელევიზორების და ა.შ. გამოსხივებული ლურჯი შუქი თრგუნავს მელატონინის გამომუშავებას, ჰორმონი, რომელიც პასუხისმგებელია ძილის რეგულირებაზე. შედეგად, ამან შეიძლება გამოიწვიოს გაღიზიანება, რუტინის დარღვევა, უძილობა და კოშმარებიც კი. ამიტომ, იმისათვის, რომ მშვიდად დაიძინოთ და არ იფიქროთ რამე საშინელ სისულელეზე, მოწყდით ეკრანს ძილის წინ მინიმუმ ერთი-ორი საათით ადრე. უფრო მეტიც, ამ შემთხვევაში ეფექტი აქვს არა მხოლოდ ცისფერ ნათებას არამედ კადრს, რომელიც თვალის წინ მოძრაობს. მაშინაც კი, თუ ამას ყურადღებას არ აქცევთ, ტვინი, იჭერს გარკვეულ ფრაგმენტებს, ასწორებს მათ და შემდეგ აღიქვამს მას, როგორც ოცნებას.
შესაძლებელია, რომ კოშმარები ამა თუ იმ მოვლენასთან იყოს დაკავშირებული. მაგალითად, თქვენ აღმოჩნდით არასასიამოვნო სიტუაციაში (შეესწარით ვინმეს დაპირისპირებას, იჩხუბეთ საყვარელ ადამიანთან ან კოლეგებთან სამსახურში, არ გაამართლეთ თქვენი და სხვისი მოლოდინი, რაღაც დაგეგმილი არ წავიდა გეგმის მიხედვით და ა.შ.) - ამ ყველაფერს შეუძლია მოახდინოს გავლენა ფსიქიკაზე. შედეგად, გადატვირთული ტვინი ცუდად ფუნქციონირებს, რაც წარმოქმნის არც თუ ისე სასიამოვნო სიზმრებს. აქედან იბადება კოშმარები, რომელიც არ ასვენებეს ადამინს რამდენიმე დღის განმავლობაში, მეორდება რეგულარული ინტერვალებით. ამიტომ შეეცადეთ ჩაიწეროთ ყველაფერი, რაც მოხდა დღის განმავლობაში. საბოლოო ჯამში, თქვენ შეძლებთ იპოვოთ ის გამომწვევი მიზეზები, რომლებიც იწვევს ძილის პრობლემებს და შესაბამისად, კოშმარებს.
ნებისმიერ, თუნდაც ყველაზე რთულ სიტუაციაში, უპირველეს ყოვლისა, რაც უნდა გააკეთოთ არის ის, რომ აიყვანოთ თავი ხელში და დამშვიდდეთ. ამაში დაგეხმარებათ სუნთქვითი ვარჯიშები (სხვათა შორის, კოშმარების შემდეგაც მოქმედებს), რადგან ამშვიდებს სხეულს და გონებას. მარტივი სუნთქვის ვარჯიში კოშმარების დროს არის ოთხი-შვიდი-რვა ტექნიკა. თავდაპირველად, პირველ ეტაპზე, ღრმა სუნთქვა ხდება ცხვირით ოთხამდე დათვლით. შემდეგ, შვიდამდე დათვლამდე იკავებთ სუნთქვას, ხოლო რვამდე დათვლამდე ძალიან ნელა უნდა ამოისუნთქოთ. გაიმეორეთ ეს სავარჯიშო დაახლოებით ხუთიდან შვიდი წუთის განმავლობაში, ან იქამდე, სანამ არ იგრძნობთ მაქსიმალურ მოდუნებას და სიმშვიდეს.
ზემოაღნიშნული კოშმარების გარდა, არის სხვებიც, რომლებსაც ადამიანები მთელი ცხოვრების განმავლობაში აწყდება. ვიღაცას მუდმივად ესიზმრება სიკვდილი (მათ შორის საყვარელ ადამიანზე), მანქანის/თვითმფრინავის კატასტროფა; ვიღაც იღვიძებს კუბოში, ვიღაც დაიჭირეს და დააპატიმრეს, ჩასვეს ციხეში. გამონაკლისი არც სტიქიური უბედურებებია, ან სისხლის გემო პირის ღრუში და მრავალი სხვა. ნებისმიერ შემთხვევაში, მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ კოშმარი, პირველ რიგში, ფანტაზიის ნაყოფია და არაფერი აქვს საერთო რეალობასთან. აქედან გამომდინარე, მნიშვნელოვანია მიზეზის პოვნა , დაუკვირდით ყოველ დღეს, გაანალიზეთ და აუცილებლად მიაკვლევთ მიზეზს, ასე ერთხელ და სამუდამოდ მოიშორებთ უსიამოვნო შეგრძნებებს და მშვიდად დაიძინებთ.
მაშ, საიდან მოდის ცუდი სიზმრები?
ექსპერტების უმეტესობა თანხმდება, რომ ადამიანის ყოველდღიური ცხოვრება გავლენას ახდენს ძილის ხარისხზე. ეს, უპირველეს ყოვლისა, განპირობებულია ფსიქიკური და ემოციური მდგომარეობით. ხშირად რეალურ ცხოვრებაში სტრესი და შფოთვა ხდება სიზმრების ძირითადი ფაქტორები.
უძველესი დროიდან ადამიანები დიდ მნიშვნელობას ანიჭებდნენ სიზმრებს, ამიტომ ბევრს მუშაობდნენ მათ ინტერპრეტაციაზე. ასე გაჩნდა ონეროლოგიის მეცნიერება, რომელიც სიზმრების მნიშვნელობის დადგენას ეხება. იგი ეფუძნება როგორც თეორიებს, ასევე მიდგომებს, მათ შორის სიმბოლოების ინტერპრეტაციას, ფსიქოდინამიკას და სიზმრების ანალიზს.
სიმბოლოების ინტერპრეტაცია ეხმარება სიზმარში სურათების და სიმბოლოების ინტერპრეტაციას, რითაც გამოავლენს ფარული მნიშვნელობებისა და შეტყობინებებს. რაც შეეხება ფსიქოდინამიკას, ეს ეტაპი ემყარება ქვეცნობიერის ასახვას. რაც შეეხება ანალიზს, ის შედგება ასოციაციების იდენტიფიცირებისგან. მარტივად რომ ვთქვათ, ყველა ეს პუნქტი ხელს უწყობს როგორც ფსიქიკური, ისე ფიზიკური პრობლემების იდენტიფიცირებას და მათ აღმოფხვრას.
მაგალითად, სიზმარში დევნა შეიძლება სხვადასხვაგვარად იქნას განმარტებული, თუმცა ზოგადად ეს ფაქტი ყველაზე ხშირად მაინც საფრთხის განცდასთან ასოცირდება. ხშირად ასეთი სიზმრები ასახავს შფოთვის გრძნობას, რაღაცის შიშს, კონტროლის დაკარგვის შიშს და საფრთხის შეგრძნობას. გარდა ამისა, ასეთი კოშმარები პირდაპირ კავშირშია გადაუჭრელ პრობლემებთან, დაზიანებებთან ან განცდებთან, რომდესაც ადამიანს აწუხებს ხანგრძლივი კონფლიქტები ან დაუმთავრებელი საქმეები, მათ შორის სამსახურში. ნებისმიერ შემთხვევაში, პანიკას არ უნდა აყვეთ.
ბევრ კულტურაში კბილების დაკარგვა სიზმარში განიხილება ემოციური სტრესის, შფოთვის ან მოსალოდნელი ცვლილების სიმბოლოდ (არ არის აუცილებელი ცუდი). მიუხედავად ამისა, არსებობს რამდენიმე ყველაზე გავრცელებული ინტერპრეტაცია ამ თემაზე. მაგალითად, სიზმარში ამოვარდნილი კბილები მოასწავებს დანაკარგს, (მათ შორის საყვარელ ადამიანს) და ასევე გულისხმობს ფარულ შიშს, უძლურებას, აპათიას და საკუთარი თავის და საკუთარი ძალებისადმი ნდობის ნაკლებობას.
კიდევ ერთი ძალიან პოპულარული კოშმარული სიზმარია ვარდნა, რაც ადამიანის ოცნებებს უკავშირდება. სულაც არ არის გასაკვირი, რომ მისი ინტერპრეტაცია შეიძლება სრულიად განსხვავებული გზით (ეს ყველაფერი დამოკიდებულია ოცნების კონტექსტზე). მაგალითად, სიზმარში ვარდნა ხშირად დაკავშირებულია სიტუაციაზე კონტროლის დაკარგვასთან. ეს შეიძლება დაკავშირებული იყოს როგორც სამუშაო საკითხებთან, ასევე ემოციურ გამოცდილებასთან.
ხანდახან კოშმარები შეიძლება იმდენად გაჭიანურებული და რეალისტური იყოს, რომ მდგომარეობიდნა გამოსვლას შეიძლება რამდენიმე დღე დასჭირდეს, თუმცა არსებობს რამდენიმე ეფექტური გზა სიზმრის როგორც შედეგებთან, ასევე წინაპირობებთან საბრძოლველად.
დაიმახსოვრეთ ერთი მარტივი რამ - არანაირი გაჯეტი ძილის წინ. ეს იმიტომ ხდება, რომ ტელეფონების, ლეპტოპების, პლანშეტების, ტელევიზორების და ა.შ. გამოსხივებული ლურჯი შუქი თრგუნავს მელატონინის გამომუშავებას, ჰორმონი, რომელიც პასუხისმგებელია ძილის რეგულირებაზე. შედეგად, ამან შეიძლება გამოიწვიოს გაღიზიანება, რუტინის დარღვევა, უძილობა და კოშმარებიც კი. ამიტომ, იმისათვის, რომ მშვიდად დაიძინოთ და არ იფიქროთ რამე საშინელ სისულელეზე, მოწყდით ეკრანს ძილის წინ მინიმუმ ერთი-ორი საათით ადრე. უფრო მეტიც, ამ შემთხვევაში ეფექტი აქვს არა მხოლოდ ცისფერ ნათებას არამედ კადრს, რომელიც თვალის წინ მოძრაობს. მაშინაც კი, თუ ამას ყურადღებას არ აქცევთ, ტვინი, იჭერს გარკვეულ ფრაგმენტებს, ასწორებს მათ და შემდეგ აღიქვამს მას, როგორც ოცნებას.
შესაძლებელია, რომ კოშმარები ამა თუ იმ მოვლენასთან იყოს დაკავშირებული. მაგალითად, თქვენ აღმოჩნდით არასასიამოვნო სიტუაციაში (შეესწარით ვინმეს დაპირისპირებას, იჩხუბეთ საყვარელ ადამიანთან ან კოლეგებთან სამსახურში, არ გაამართლეთ თქვენი და სხვისი მოლოდინი, რაღაც დაგეგმილი არ წავიდა გეგმის მიხედვით და ა.შ.) - ამ ყველაფერს შეუძლია მოახდინოს გავლენა ფსიქიკაზე. შედეგად, გადატვირთული ტვინი ცუდად ფუნქციონირებს, რაც წარმოქმნის არც თუ ისე სასიამოვნო სიზმრებს. აქედან იბადება კოშმარები, რომელიც არ ასვენებეს ადამინს რამდენიმე დღის განმავლობაში, მეორდება რეგულარული ინტერვალებით. ამიტომ შეეცადეთ ჩაიწეროთ ყველაფერი, რაც მოხდა დღის განმავლობაში. საბოლოო ჯამში, თქვენ შეძლებთ იპოვოთ ის გამომწვევი მიზეზები, რომლებიც იწვევს ძილის პრობლემებს და შესაბამისად, კოშმარებს.
ნებისმიერ, თუნდაც ყველაზე რთულ სიტუაციაში, უპირველეს ყოვლისა, რაც უნდა გააკეთოთ არის ის, რომ აიყვანოთ თავი ხელში და დამშვიდდეთ. ამაში დაგეხმარებათ სუნთქვითი ვარჯიშები (სხვათა შორის, კოშმარების შემდეგაც მოქმედებს), რადგან ამშვიდებს სხეულს და გონებას. მარტივი სუნთქვის ვარჯიში კოშმარების დროს არის ოთხი-შვიდი-რვა ტექნიკა. თავდაპირველად, პირველ ეტაპზე, ღრმა სუნთქვა ხდება ცხვირით ოთხამდე დათვლით. შემდეგ, შვიდამდე დათვლამდე იკავებთ სუნთქვას, ხოლო რვამდე დათვლამდე ძალიან ნელა უნდა ამოისუნთქოთ. გაიმეორეთ ეს სავარჯიშო დაახლოებით ხუთიდან შვიდი წუთის განმავლობაში, ან იქამდე, სანამ არ იგრძნობთ მაქსიმალურ მოდუნებას და სიმშვიდეს.
ზემოაღნიშნული კოშმარების გარდა, არის სხვებიც, რომლებსაც ადამიანები მთელი ცხოვრების განმავლობაში აწყდება. ვიღაცას მუდმივად ესიზმრება სიკვდილი (მათ შორის საყვარელ ადამიანზე), მანქანის/თვითმფრინავის კატასტროფა; ვიღაც იღვიძებს კუბოში, ვიღაც დაიჭირეს და დააპატიმრეს, ჩასვეს ციხეში. გამონაკლისი არც სტიქიური უბედურებებია, ან სისხლის გემო პირის ღრუში და მრავალი სხვა. ნებისმიერ შემთხვევაში, მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ კოშმარი, პირველ რიგში, ფანტაზიის ნაყოფია და არაფერი აქვს საერთო რეალობასთან. აქედან გამომდინარე, მნიშვნელოვანია მიზეზის პოვნა , დაუკვირდით ყოველ დღეს, გაანალიზეთ და აუცილებლად მიაკვლევთ მიზეზს, ასე ერთხელ და სამუდამოდ მოიშორებთ უსიამოვნო შეგრძნებებს და მშვიდად დაიძინებთ.
_yda-1.jpg)
