არქიტექტურა და ინტერიერის დიზაინი უფრო მეტ ყურადღებას იპყრობს, ვიდრე ლანდშაფტის დიზაინი. მიზეზი ის გახლავთ, რომ მსოფლიოში გაცილებით მეტი გამორჩეული შენობაა, ვიდრე წარმოუდგენელი ბაღები. თუმცა ეს ბაღი ერთ-ერთი გამორჩეულია ნამდვილად და საფრანგეთში, ნორმანდიის ალაბასტრის სანაპიროზე მდებარეობს.
პარკის კომპლექსები, როგორც წესი, გეომეტრიულად სწორი ჩიხებია შადრევნებით, ეს არის ადგილი, რომ მწვანე სივრცეში ვიხეტიალოთ და ცოტა უფრო სუფთა ჰაერი ვისუნთქოთ, ურბანული გარემოს გამონაბოლქვი აირებისგან დავისვენოთ.ეს განსხვავებული ბაღი კი არც ერთს არ ჰგავს და მის სანახავად მთელი მსოფლიოდან მილიონობით ტურისტი ჩადის პატარა ქალაქ ეტრეტაში არსებული
ბაღი.
XX საუკუნის დასაწყისში ეტრეტა ამაყად ატარებდა მოდური კურორტის სტატუსს, სადაც პარიზელები მიდიოდნენ ჯანმრთელობის გასაუმჯობესებლად, ლა-მანშის სრუტიდან მარილიანი ზღვის ჰაერის შესასუნთქად და "ეტრეტას ფალაზების" სერიის ტილოებიდან ცარცის თაღების სანახავად, რომლებიც კლოდ მონემ ფარულად, ცნობისმოყვარე თვალებისგან დამალვით დახატა 1883 წლის ზამთარში.
როგორც ცნობილია, მონეს, მხატვრობის გარდა, მებაღეობაც უყვარდა, რამაც იმ წლების ცნობილ მსახიობს, მადამ ტებოს, შთააგონა, შეექმნა ბაღი თავისი ვილის "როქსოლანას" გარშემო, დ'ამონის კლდეზე.
ვილის სახელის არჩევა, რომელიც ტიპიური ნორმანული სტილით, ნახევრად ხის მოპირკეთებითა და ნატეხი ქვის დეკორით იყო აგებული, სულაც არ არის შემთხვევითი - მადამ ტებომ თავის რეზიდენციაში როქსოლანას როლი გაიმეორა, რომელიც თავისი ეშმაკობისა და ბუნებრივი ქალური ინტუიციის წყალობით, ხარჭიდან ოსმალეთის იმპერიის მმართველის, სულთან სულეიმან I-ის გავლენიან მეუღლედ იქცა. მეპატრონის თქმით, გაშენებულ პარკში ორქიდეები სულთნის ჰარამხანიდან ხარჭებს განასახიერებდნენ და ეხმარებოდნენ მას იმ როლთან შეგუებაში, რამაც მადამ თებოს საყოველთაო აღიარება და განსაცვიფრებელი წარმატება მოუტანა.
2013 წელს ვილა მისმა ამჟამინდელმა მფლობელი, ალექსანდრე გრივკომ, საერთაშორისო კომპანია "ილ ნატურე"-ის თანადამფუძნებელმა, არტ-დირექტორმა და ლანდშაფტის მთავარმა დიზაინერმა შეიძინა. ვილის ისტორიით შთაგონებულმა და ადგილის ისტორიული მნიშვნელობის გაცნობიერებით, გრივკომ გადაწყვიტა, გადაეხედა ბაღის განლაგებისთვის და ორიგინალური მხატვრული ელემენტები ინოვაციურ იდეებთან შეერწყა, ცდილობდა ე.წ. ნეო-ფუტურისტული სტილის განხორციელებას.
საერთო ჯამში, მსოფლიო პრაქტიკაში ცნობილია ბაღის ორგანიზებისა და დიზაინის ხუთი სტილი: ფრანგული რეგულარული, ინგლისური ლანდშაფტი, ასევე იტალიური, აზიური და აღმოსავლური. გრივკომ თავისი მეექვსე სტილი ბაღისა და პარკის ხელოვნებაში ავანგარდული ტრადიციების თანამედროვე ინტერპრეტაციაზე დააფუძნა, უჩვეულო ფორმებით თამაშით და არასაჭირო გრაფიკისა და ფერების გამოტოვებით.
ვარიაციები, რომლებიც ძირითადად ფოკუსირებულია იმ ემოციებსა და შთაბეჭდილებებზე, რომელთა გამოწვევაც ბაღს შეუძლია მის სივრცეში განთავსებულ ვიზიტორში. გრივკოს თქმით, ბაღმა, უპირველეს ყოვლისა, უნდა გააცნობიეროს ყველა ცოცხალი არსების ბუნებრივი სურვილი ჰარმონიისა და ვიზუალური კომფორტის მიმართ და ამავდროულად, მისცეს გარკვეული საფიქრალი და გამოიწვიოს გარკვეული დაშლა ჩამოყალიბებული აღქმიდან და სურათებიდან, რომლებიც წარმოიქმნება სიტყვების "ბაღი" ან "პარკი" გაგონებისას.
მადამ ტებოს რეზიდენციის შეძენიდან ბაღის გახსნამდე მხოლოდ 4 წელი გავიდა, ხოლო თავად სამუშაოები 2 წლის შემდეგ დაიწყო. როგორ მოახერხეს ასეთ მოკლე დროში ისეთი ბაღის შექმნა, რომელიც ნახევარი საუკუნის იერს იძენს? გრივკომ გამოიყენა ლანდშაფტური მებაღეობის ხელოვნების კლასიკის, ანდრე ლე ნოტრის, ავტორის ტექნოლოგია, რომელმაც შექმნა სამეფო ბაღები ვერსალში.
ლე ნოტრმა ვერსალში გამოიყენა მცენარეებისა და ხის სახეობების შეზღუდული რაოდენობა, ხოლო ვიზუალური გამომსახველობა მიღწეული იქნა ოსტატურად ფიგურული კრეჭით. ეტრეტას ბაღები გრივკოსთვის შემოქმედებით ლაბორატორიად იქცა, სადაც მას შეეძლო ახალი ფორმების ექსპერიმენტები 150 000 მცენარეზე.
ბაღის ზოგიერთი ნაწილი ლა-მანშის ზღვის ტალღებს, მორევებს, ნორმანდიის ცარცის კლდეებს იმეორებს, ხოლო ყველაზე პოპულარული მონაკვეთი ემოციების ბაღია. ეს იყო პირველი ფრანგული ხამანწკების ფერმა, რომელიც კლდოვან სანაპიროზე მდებარეობდა. ერთი შეხედვით, მძივების თავები გიგანტური ყვავილების ცენტრშია, მაგრამ სინამდვილეში ბუჩქების მორთვაში ხამანწკების ნიჟარების და წყალქვეშა სამყაროს პეიზაჟების კონტურების ძებნა ღირს.
ქანდაკებების შემქმნელმა სამუელ სალსედომ აბსტრაქცია გაუკეთა როგორც მძივებს, ასევე მარგალიტებს და თავის ნამუშევარს "წვიმის წვეთები" უწოდა. თითოეული თავის დიამეტრი, რომელიც დამზადებულია პოლიესტერის ფისისა და ალუმინის ფხვნილის ნარევისგან, 1.2 მეტრია. ქანდაკებები გამოხატავს ემოციების ფართო სპექტრს: კოცნის ნეტარი მოლოდინიდან ტკივილამდე, სიამოვნებიდან და ბედნიერებიდან დაღლილობამდე და აშკარა უკმაყოფილებამდე; და არა მთლიანად ადამიანურს - იდეა იყო, რომ ემოციების ასეთი ფართო პალიტრა ზღვის სიღრმის ცვალებადი ბუნების ანარეკლია. ბაღის მთავარი ტერასა ზუსტად იმ ადგილას მდებარეობს, სადაც მონე მოლბერტზე დამაგრებული საღებავებით ქმნიდა ნახატებს. ადრე აქ მხატვრის ხის ქანდაკება იდგა, მაგრამ ის ბაღის სიღრმეში გადაიტანეს, სადაც პოლონელი მოქანდაკეების პროექტის "ხეების ჩახუტება" ფარგლებში, მას სხვა ქანდაკებებიც ჰყავს გარშემორტყმული, რომლებიც მშრალი ტოტებისა და ხის ნარჩენებისგანაა დამზადებული.
ეტრეტას ბაღები არა მხოლოდ შედევრია, არამედ სრულფასოვანი მუზეუმია ღია ცის ქვეშ, სადაც მრავალი ხელოვნების ნიმუშია წარმოდგენილი მაგალითად, ჟარდენ ზენ ზონაში არსებული ტერაკოტის გულსაკიდები, ფაქტობრივად, სხვადასხვა ენაზე წარმოთქმული სიტყვიდან "ხელოვნება" ხმის ტალღის ფორმას ასახავს. ხმის ასეთ ხელშესახებ ობიექტად გარდაქმნა რუსი მხატვრის სერგეი კატრანის ნამუშევარია და მას "ნეობაბილონური დიალოგი" ჰქვია.
ბაღები ნებისმიერ ამინდში ლამაზია, ფოთლების ცივი მწვანე ფერი, მოღრუბლული ცა მხოლოდ ნორმანდიის ბუნების სიმკაცრეს უსვამს ხაზს.
პარკის კომპლექსები, როგორც წესი, გეომეტრიულად სწორი ჩიხებია შადრევნებით, ეს არის ადგილი, რომ მწვანე სივრცეში ვიხეტიალოთ და ცოტა უფრო სუფთა ჰაერი ვისუნთქოთ, ურბანული გარემოს გამონაბოლქვი აირებისგან დავისვენოთ.ეს განსხვავებული ბაღი კი არც ერთს არ ჰგავს და მის სანახავად მთელი მსოფლიოდან მილიონობით ტურისტი ჩადის პატარა ქალაქ ეტრეტაში არსებული
XX საუკუნის დასაწყისში ეტრეტა ამაყად ატარებდა მოდური კურორტის სტატუსს, სადაც პარიზელები მიდიოდნენ ჯანმრთელობის გასაუმჯობესებლად, ლა-მანშის სრუტიდან მარილიანი ზღვის ჰაერის შესასუნთქად და "ეტრეტას ფალაზების" სერიის ტილოებიდან ცარცის თაღების სანახავად, რომლებიც კლოდ მონემ ფარულად, ცნობისმოყვარე თვალებისგან დამალვით დახატა 1883 წლის ზამთარში.
როგორც ცნობილია, მონეს, მხატვრობის გარდა, მებაღეობაც უყვარდა, რამაც იმ წლების ცნობილ მსახიობს, მადამ ტებოს, შთააგონა, შეექმნა ბაღი თავისი ვილის "როქსოლანას" გარშემო, დ'ამონის კლდეზე.
ვილის სახელის არჩევა, რომელიც ტიპიური ნორმანული სტილით, ნახევრად ხის მოპირკეთებითა და ნატეხი ქვის დეკორით იყო აგებული, სულაც არ არის შემთხვევითი - მადამ ტებომ თავის რეზიდენციაში როქსოლანას როლი გაიმეორა, რომელიც თავისი ეშმაკობისა და ბუნებრივი ქალური ინტუიციის წყალობით, ხარჭიდან ოსმალეთის იმპერიის მმართველის, სულთან სულეიმან I-ის გავლენიან მეუღლედ იქცა. მეპატრონის თქმით, გაშენებულ პარკში ორქიდეები სულთნის ჰარამხანიდან ხარჭებს განასახიერებდნენ და ეხმარებოდნენ მას იმ როლთან შეგუებაში, რამაც მადამ თებოს საყოველთაო აღიარება და განსაცვიფრებელი წარმატება მოუტანა.
2013 წელს ვილა მისმა ამჟამინდელმა მფლობელი, ალექსანდრე გრივკომ, საერთაშორისო კომპანია "ილ ნატურე"-ის თანადამფუძნებელმა, არტ-დირექტორმა და ლანდშაფტის მთავარმა დიზაინერმა შეიძინა. ვილის ისტორიით შთაგონებულმა და ადგილის ისტორიული მნიშვნელობის გაცნობიერებით, გრივკომ გადაწყვიტა, გადაეხედა ბაღის განლაგებისთვის და ორიგინალური მხატვრული ელემენტები ინოვაციურ იდეებთან შეერწყა, ცდილობდა ე.წ. ნეო-ფუტურისტული სტილის განხორციელებას.
საერთო ჯამში, მსოფლიო პრაქტიკაში ცნობილია ბაღის ორგანიზებისა და დიზაინის ხუთი სტილი: ფრანგული რეგულარული, ინგლისური ლანდშაფტი, ასევე იტალიური, აზიური და აღმოსავლური. გრივკომ თავისი მეექვსე სტილი ბაღისა და პარკის ხელოვნებაში ავანგარდული ტრადიციების თანამედროვე ინტერპრეტაციაზე დააფუძნა, უჩვეულო ფორმებით თამაშით და არასაჭირო გრაფიკისა და ფერების გამოტოვებით.
ვარიაციები, რომლებიც ძირითადად ფოკუსირებულია იმ ემოციებსა და შთაბეჭდილებებზე, რომელთა გამოწვევაც ბაღს შეუძლია მის სივრცეში განთავსებულ ვიზიტორში. გრივკოს თქმით, ბაღმა, უპირველეს ყოვლისა, უნდა გააცნობიეროს ყველა ცოცხალი არსების ბუნებრივი სურვილი ჰარმონიისა და ვიზუალური კომფორტის მიმართ და ამავდროულად, მისცეს გარკვეული საფიქრალი და გამოიწვიოს გარკვეული დაშლა ჩამოყალიბებული აღქმიდან და სურათებიდან, რომლებიც წარმოიქმნება სიტყვების "ბაღი" ან "პარკი" გაგონებისას.
მადამ ტებოს რეზიდენციის შეძენიდან ბაღის გახსნამდე მხოლოდ 4 წელი გავიდა, ხოლო თავად სამუშაოები 2 წლის შემდეგ დაიწყო. როგორ მოახერხეს ასეთ მოკლე დროში ისეთი ბაღის შექმნა, რომელიც ნახევარი საუკუნის იერს იძენს? გრივკომ გამოიყენა ლანდშაფტური მებაღეობის ხელოვნების კლასიკის, ანდრე ლე ნოტრის, ავტორის ტექნოლოგია, რომელმაც შექმნა სამეფო ბაღები ვერსალში.
ლე ნოტრმა ვერსალში გამოიყენა მცენარეებისა და ხის სახეობების შეზღუდული რაოდენობა, ხოლო ვიზუალური გამომსახველობა მიღწეული იქნა ოსტატურად ფიგურული კრეჭით. ეტრეტას ბაღები გრივკოსთვის შემოქმედებით ლაბორატორიად იქცა, სადაც მას შეეძლო ახალი ფორმების ექსპერიმენტები 150 000 მცენარეზე.
ბაღის ზოგიერთი ნაწილი ლა-მანშის ზღვის ტალღებს, მორევებს, ნორმანდიის ცარცის კლდეებს იმეორებს, ხოლო ყველაზე პოპულარული მონაკვეთი ემოციების ბაღია. ეს იყო პირველი ფრანგული ხამანწკების ფერმა, რომელიც კლდოვან სანაპიროზე მდებარეობდა. ერთი შეხედვით, მძივების თავები გიგანტური ყვავილების ცენტრშია, მაგრამ სინამდვილეში ბუჩქების მორთვაში ხამანწკების ნიჟარების და წყალქვეშა სამყაროს პეიზაჟების კონტურების ძებნა ღირს.
ქანდაკებების შემქმნელმა სამუელ სალსედომ აბსტრაქცია გაუკეთა როგორც მძივებს, ასევე მარგალიტებს და თავის ნამუშევარს "წვიმის წვეთები" უწოდა. თითოეული თავის დიამეტრი, რომელიც დამზადებულია პოლიესტერის ფისისა და ალუმინის ფხვნილის ნარევისგან, 1.2 მეტრია. ქანდაკებები გამოხატავს ემოციების ფართო სპექტრს: კოცნის ნეტარი მოლოდინიდან ტკივილამდე, სიამოვნებიდან და ბედნიერებიდან დაღლილობამდე და აშკარა უკმაყოფილებამდე; და არა მთლიანად ადამიანურს - იდეა იყო, რომ ემოციების ასეთი ფართო პალიტრა ზღვის სიღრმის ცვალებადი ბუნების ანარეკლია. ბაღის მთავარი ტერასა ზუსტად იმ ადგილას მდებარეობს, სადაც მონე მოლბერტზე დამაგრებული საღებავებით ქმნიდა ნახატებს. ადრე აქ მხატვრის ხის ქანდაკება იდგა, მაგრამ ის ბაღის სიღრმეში გადაიტანეს, სადაც პოლონელი მოქანდაკეების პროექტის "ხეების ჩახუტება" ფარგლებში, მას სხვა ქანდაკებებიც ჰყავს გარშემორტყმული, რომლებიც მშრალი ტოტებისა და ხის ნარჩენებისგანაა დამზადებული.
ეტრეტას ბაღები არა მხოლოდ შედევრია, არამედ სრულფასოვანი მუზეუმია ღია ცის ქვეშ, სადაც მრავალი ხელოვნების ნიმუშია წარმოდგენილი მაგალითად, ჟარდენ ზენ ზონაში არსებული ტერაკოტის გულსაკიდები, ფაქტობრივად, სხვადასხვა ენაზე წარმოთქმული სიტყვიდან "ხელოვნება" ხმის ტალღის ფორმას ასახავს. ხმის ასეთ ხელშესახებ ობიექტად გარდაქმნა რუსი მხატვრის სერგეი კატრანის ნამუშევარია და მას "ნეობაბილონური დიალოგი" ჰქვია.
ბაღები ნებისმიერ ამინდში ლამაზია, ფოთლების ცივი მწვანე ფერი, მოღრუბლული ცა მხოლოდ ნორმანდიის ბუნების სიმკაცრეს უსვამს ხაზს.
_yda-1.jpg)
