არაფერია ცუდი იმაში, თუ ბევრ დროს ატარებთ იატაკზე: კითხვა, ბავშვებთან თამაში, მეგობრებთან საუბარი, დასვენება და ძილიც კი იატაკზე შესაძლებელია. თუ ფიქრობთ, რომ იატაკი ცივი, ჭუჭყიანი და მოუხერხებელია, შევეცდებით დაგარწმუნოთ, რომ ასე არ არის.
საიდან გაჩნდა იატაკზე ჯდომის ტრადიცია ბევრ ქვეყანაში?

ზოგისთვის იატაკზე ცხოვრება კულტურის განუყოფელი ნაწილია, ზოგისთვის ეს არის კომფორტის, სივრცის დაზოგვის, ჯანმრთელობისა და უსაფრთხოების საკითხიც კი.
ცენტრალური აზიისა და ახლო აღმოსავლეთის ქვეყნებში ხალხი ყოველთვის მომთაბარე ცხოვრების წესს ეწეოდა, გადაადგილება მათი ცხოვრების განუყოფელი ნაწილი იყო, ამიტომ ცდილობდნენ ავეჯის მინიმალური ნაკრებით დაკმაყოფილებულიყვნენ - თან მიჰქონდათ მხოლოდ აუცილებელი ნივთები. გარდა ამისა, ავეჯის ხის ნაჭრები ფუფუნებად ითვლებოდა და პატარა იურტებში უბრალოდ არ იყო საკმარისი ადგილი მაგიდების, კარადებისა და სკამებისთვის.
სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიის ცხელ და ნოტიო კლიმატში იატაკზე უბრალოდ უფრო გრილოდა.
კორეაში, პირიქით, სახლებს ხშირად იატაკქვეშა გათბობით აშენებენ სითბოს შესანარჩუნებლად. ამიტომ ადამიანებისთვის უფრო მოსახერხებელია თბილ იატაკზე ჯდომა, ჭამა და კომუნიკაციაა.


იაპონიასა და სხვა მაღალი სეისმური აქტივობის მქონე ქვეყნებში ავეჯის ნაკლებობა მიწისძვრის რისკთან არის დაკავშირებული. ეს არის უსაფრთხოების ერთ-ერთი პირობა. გარდა ამისა, ჩვეულებრივი იაპონელების სახლები მცირე ზომისაა და ამიტომ (და არა მასპინძლობის ნაკლებობის გამო) იაპონელები იშვიათად იწვევენ სტუმრებს საკუთარ სახლში. ერთი ოთახი ხშირად არის როგორც მისაღები, ისე სასადილო და საძინებელი. იაპონელებს კი ღამით დაბალ ლეიბებზე - ფუტონებზე სძინავთ.
ზოგიერთ კულტურაში იატაკზე ჯდომა სხეულისთვის ძალიან ჯანსაღ, ყოველდღიურ ვარჯიშად ითვლება. ისინი ამბობენ, რომ ასეთი ჩვევა სიცოცხლეს ახანგრძლივებს, რადგან სწორედ იატაკზე იკავებს ადამიანის სხეული იმ პოზიციას, რომელიც საშუალებას გაძლევთ მაქსიმალურად დაისვენოთ და თავი უკეთ იგრძნოთ.

იაპონური სეიზა პოზა
მაგალითად, იაპონური სეიზა პოზა (სიტყვასიტყვით ნიშნავს "სწორ ჯდომას") ითვლება ხელოვნებად და დღეგრძელობის წყაროდ.
სეიზა მრავალი ტრადიციული რიტუალის მნიშვნელოვანი და სავალდებულო ნაწილია, რომელიც დიდწილად დამოკიდებულია მჯდომარე ადამიანის სოციალურ სტატუსზე, ასაკსა და სქესზე. ზუსტად ასე იმართება ოფიციალური შეხვედრები, ჩაის ცერემონიები, მედიტაციები, იკებანას გაკვეთილები, კალიგრაფია და ხელოვნების სხვა ფორმები. სეიზას პოზაში ზურგი უნდა იყოს სწორი, არის მეორე, უფრო მოდუნებული პოზიცია - აგურა, რომელიც გამოიყენება არაფორმალური ტრაპეზის დროს და საშუალებას გაძლევთ იჯდეთ ფეხებგადაჯვარედინებული "თურქული სტილით". ტრადიციულ იაპონურ კულტურაში ზოგიერთ სიტუაციაში ჯდომა არასათანადოდ ითვლება, მაგრამ მოდუნებულ პოზაში ჯდომა მისაღებია მათთვის, ვისაც სეიზა უჭირს.
იაპონიაში თვლიან, რომ თუ ადამიანს შეუძლია იატაკზე დაჯდომა და შემდეგ ადგომა მხარდაჭერისა და ხელების დახმარების გარეშე, მაშინ მისი სხეული შესანიშნავ ფიზიკურ მდგომარეობაშია.

ინდური ლოტოსის პოზა
ლოტოსის პოზა კლასიკური იოგას ერთ-ერთი მთავარი ასანაა, რომელიც გამოიყენება მედიტაციისთვის.
ფეხზე გადაჯვარედინებული ჯდომა გონებას დამშვიდების საშუალებას აძლევს და ზეწოლას ახდენს ხერხემლის ქვედა ნაწილზე, რაც ხელს უწყობს ღრმა რელაქსაციას.
ითვლება, რომ იატაკზე ჯდომა ხელს უწყობს საჭმლის მონელებას.
როდესაც სხეული მიწას ეხება, გონება ავტომატურად მშვიდდება.
როდესაც ადამიანი ჯდება იატაკზე, პოზა ავტომატურად სწორდება, ხერხემალი სწორდება და იჭიმება, სუნთქვა ნორმალიზდება, ტკივილი და დაავადებები ქრება.

რატომ არის კარგი ბავშვებისთვის იატაკზე თამაში?
ჯერ ერთი, იატაკი უსაფრთხოა - ბავშვი არ დაეცემა იატაკზე და მეორეც, იატაკზე ბევრი ადგილია თამაშებისა და შემოქმედებითი აქტივობებისთვის, რომლებიც ავითარებენ კოორდინაციას და კუნთების სხვადასხვა ჯგუფებს და ასევე ასტიმულირებენ ბავშვის სენსორულ შეგრძნებებს.
იატაკზე ბავშვები სწავლობენ საკუთარი სხეულისა და მისი შესაძლებლობების გაგებას, ხდებიან უფრო მოქნილები და ეს ხელს უწყობს არა მხოლოდ მათი პოტენციალის უფრო სრულად გამოვლენას, არამედ სასარგებლო გავლენას ახდენს ფსიქიკაზე. ბავშვები ხდებიან უფრო მოქნილები, უკეთესად და სწრაფად ადაპტირდებიან გარემოსთან.