პრო­ფე­სი­ით კოს­ტი­უ­მის მხატ­ვრის სოფო ვა­რა­ზის შე­მოქ­მე­დე­ბა მრა­ვა­ლი ადა­მი­ა­ნის აღ­ფრთო­ვა­ნე­ბას იწ­ვევს. მან მო­ნა­წი­ლე­ო­ბა მი­ი­ღო ინ­გლი­სის, ირა­ნი­სა და სა­ქარ­თვე­ლოს ერ­თობ­ლივ პრო­ექ­ტში და და­ა­სუ­რა­თა სპარ­სუ­ლი და შუა სა­უ­კუ­ნე­ე­ბის პო­ე­ზი­ის კრე­ბუ­ლი - "აღ­მო­სავ­ლე­თის ხიბ­ლი". ასე­ვე ვა­რი­ა­ცი­ე­ბი - "ვე­ფხის­ტყა­ოს­ნის“ თე­მა­ზე. იგი ექ­ვსი პერ­სო­ნა­ლუ­რი გა­მო­ფე­ნის ავ­ტო­რია... 
სოფო ვა­რაზ­მა სამ­ყა­როს ორი ნა­წი­ლის – შუა სა­უ­კუ­ნე­ე­ბის აღ­მო­სავ­ლე­თი­სა და და­სავ­ლე­თის, რო­გორც აზი­ის, ასე­ვე რე­ნე­სან­სის ეპო­ქის ჰარ­მო­ნი­უ­ლი სინ­თე­ზით უამ­რა­ვი ნა­მუ­შე­ვა­რი შექ­მნა. ამ­ბობს, რომ ხი­დი­ვით გრძნობს თავს აზი­ა­სა და ევ­რო­პას შო­რის.
დღეს მხატ­ვა­რი კა­ხე­თის სო­ფელ ვე­რო­ნა­ში ცხოვ­რობს და იქ გა­ტა­რე­ბუ­ლი ყო­ვე­ლი დღით ტკბე­ბა, რა­ზეც ვრცელ ინ­ტერ­ვი­უ­ში გვი­ამ­ბობს. მხატ­ვარს სა­სა­უბ­როდ ვე­რო­ნა­ში და­ვუ­კავ­შირ­დით...

- რო­გორც მხატ­ვა­რი, რას გვე­ტყო­დით თქვე­ნი თვა­ლით და­ნა­ხულ დღე­ვან­დელ ევ­რო­პა­ზე?
- მე მხო­ლოდ სა­კუ­თარ აზრს გა­მოვ­ხა­ტავ... შე­ლინ­გის, გო­ე­თეს, ფიხ­ტეს, დიდი იტა­ლი­ე­ლი ოს­ტა­ტე­ბის, ბე­თჰო­ვე­ნის, ჰა­იდ­ნის და მო­ცარ­ტის - (ამ­დენს რა ჩა­მოთ­ვლის) - ევ­რო­პა აღარ არ­სე­ბობს. ანუ, ის ეპო­ქა წა­ვი­და ამ ბუმ­ბე­რა­ზებ­თან ერ­თად და აღარ გან­მე­ორ­დე­ბა, აღარც რე­ნე­სან­სი და აღარც ფი­ლო­სო­ფი­უ­რი თუ მხატ­ვრუ­ლი სკო­ლე­ბის სი­დი­ა­დე. არც ლი­ტე­რა­ტუ­რუ­ლი შე­დევ­რე­ბი და­ი­წე­რე­ბა.
ნება მი­ბო­ძეთ, ასე ნი­ჰი­ლის­ტუ­რად და სევ­დი­ა­ნად ვიყო გან­წყო­ბი­ლი. სხვა დროა და სხვა მიზ­ნე­ბი აქვს ახლა კა­ცობ­რი­ო­ბას და კერ­ძოდ ევ­რო­პე­ლებს. მაგ­რამ ყვე­ლა­ფე­რი ის, რაც ასე გვხიბ­ლავს ევ­რო­პა­ში - ჰუ­მა­ნიზ­მი, ტო­ლე­რან­ტო­ბა, ემ­პა­თია, ზო­გა­დად, უდი­დე­სი კულ­ტუ­რა, იმ გე­ნი­ო­სე­ბის და­ნა­ტო­ვა­რია და რომ არა ისი­ნი, არც ჩვენ გვექ­ნე­ბო­და სურ­ვი­ლი, გავმხდა­რი­ყა­ვით ამ სამ­ყა­როს ნა­წი­ლი. და ეს ბუ­ნებ­რი­ვიც არის. ვფიქ­რობ, რომ სა­ქარ­თვე­ლოს მენ­ტა­ლუ­რად აქვს გარ­კვე­უ­ლი გზა თუ ეტა­პი გა­სავ­ლე­ლი იმი­სათ­ვის, რომ გახ­დეს ევ­რო­პის ნა­წი­ლი არა დეკ­ლა­რი­რე­ბუ­ლად, რა­ღაც სა­ბუ­თე­ბით და რე­ზო­ლუ­ცი­ე­ბით, არა­მედ სუ­ლი­ე­რად. სა­უ­ბა­რი არაა იმ კა­ტე­გო­რი­ა­ზე, რო­მე­ლიც ევ­რო­პა­ში მხო­ლოდ კომ­ფორ­ტულ ბი­ურ­გე­რულ ყო­ფას და „ლა­მაზ ცხოვ­რე­ბას“ ხე­დავს. სა­უ­ბა­რია იმ ადა­მი­ა­ნებ­ზე, ვის­თვი­საც ევ­რო­პა არა მხო­ლოდ მოვ­ლი­ლი ქა­ლა­ქე­ბი და სოფ­ლე­ბია, მდიდ­რუ­ლი და უდარ­დე­ლი (ესეც სა­კი­თხა­ვია - უდარ­დე­ლი?) ცხოვ­რე­ბაა - ანუ, ყვე­ლა­ფე­რი გა­რეგ­ნუ­ლი, შე­ფუთ­ვა. არა­მედ სხვა, ბევ­რად უფრო ღრმა მი­ზე­ზე­ბია ამ ლტოლ­ვის სა­თა­ვე­ში... და პირ­ველ რიგ­ში ეს, რა­საკ­ვირ­ვე­ლია, დიდი კულ­ტუ­რაა, თუნ­დაც ადა­მი­ა­ნურ დო­ნე­ზე, ყო­ველ­დღი­უ­რო­ბა­ში.
სა­ქარ­თვე­ლო კი, რო­გორც ერთი პა­ტა­რა, უნი­კა­ლუ­რი ქვე­ყა­ნა, მარ­გა­ლი­ტი­ვით და­ამ­შვე­ნებ­და ევ­რო­პუ­ლი სა­ხელ­მწი­ფო­ე­ბის თა­ნა­მე­გობ­რო­ბას, და შე­ი­ტან­და სა­კუ­თარ წვლილს, რო­მე­ლიც არც თუ ისე პა­ტა­რაა. ამას მე არც ყალ­ბი პატ­რი­ო­ტიზ­მი და არც ყალ­ბი პა­თო­სი მა­ლა­პა­რა­კებს. ასე გულ­წრფე­ლად ვფიქ­რობ.

- ძა­ლი­ან სა­ინ­ტე­რე­სოა თქვე­ნი შე­მოქ­მე­დე­ბი­დან "აღ­მო­სავ­ლე­თის ხიბ­ლი"...

- არ ვიცი, სა­ი­დან გაჩ­ნდა ჩემ­ში ეს აღ­მო­სავ­ლუ­რი სამ­ყა­რო­სად­მი ლტოლ­ვა - კონ­კრე­ტუ­ლად ორი­ენ­ტა­ლის­ტუ­რი მრა­ვალ­ფე­რო­ვა­ნი სი­ლა­მა­ზი­სად­მი, მდიდ­რუ­ლი მორ­თუ­ლო­ბი­სად­მი, მათი პო­ე­ზი­ი­სა, ზღაპ­რე­ბი­სა და სუ­ფიზ­მი­სად­მი...შე­იძ­ლე­ბა, წინა ცხოვ­რე­ბი­დან. ასეა თუ ისე, ჩემ­მა ინ­გლი­სელ­მა მე­გო­ბარ­მა ეს შე­ამ­ჩნია და შე­მომ­თა­ვა­ზა, ერ­თობ­ლი­ვად გა­მოგ­ვე­ცა წიგ­ნი „The Lure of the Orient” - ანუ, აღ­მო­სავ­ლე­თის ხიბ­ლი. ამ წიგნ­ში მე და­ვა­სუ­რა­თე სპარ­სუ­ლი პო­ე­ზია, და არა მარ­ტო სპარ­სუ­ლი - რამ­დე­ნი­მე სტრო­ფი „ვე­ფხის­ტყა­ოს­ნი­დან“ ასე­ვე შე­ვი­და ამ გა­მო­ცე­მა­ში. თუმ­ცა, ეს ყვე­ლა­ფე­რი ცხოვ­რე­ბი­სე­უ­ლი პრო­ზაა...

აღ­მო­სავ­ლუ­რი თე­მა­ტი­კა ძა­ლი­ან ახ­ლოა ჩემ­თან. რო­დე­საც ვხა­ტავ პერ­სო­ნა­ჟე­ბის ჩაც­მუ­ლო­ბას, თით­ქოს, თვალ­წინ მიდ­გას ყვე­ლა­ფე­რი. სას­წა­უ­ლი ის არის, რომ შემ­დეგ, აღ­მო­სავ­ლურ თე­მა­ზე გა­და­ღე­ბულ ფილ­მებ­ში ვხე­დავ, რომ მე ზუს­ტად ისე ვხა­ტავ აღ­მო­სავ­ლურ კოს­ტუმს - მა­გა­ლი­თად, ჩალ­მას მთე­ლი თა­ვი­სი მორ­თუ­ლო­ბით, რო­გორც ეს რე­ა­ლუ­რად იყო! იგი­ვე სამ­კა­უ­ლე­ბი, იგი­ვე ფერ­თა თა­მა­ში ჩაც­მუ­ლო­ბა­ში. არა ყვე­ლა­ფე­რი, რა თქმა უნდა, რად­გან ჩემს და­ხა­ტულ კოს­ტუმს ფი­ზი­კუ­რად ვარ ჩა­იც­ვამ. არა­მედ დე­ტა­ლე­ბი. ანუ, სა­დღაც სიღ­რმე­ში არ­სე­ბობს იმის ცოდ­ნა, თუ რო­გორ და რა და­ხა­ტო. არ ვარ არც მა­ტე­რი­ა­ლის­ტი და მი­თუ­მე­ტეს, ათე­ის­ტი და ვფიქ­რობ, რომ ეს წარ­სუ­ლის გა­მო­ძა­ხი­ლია...

- დღეს თქვენ ძა­ლი­ან სა­ინ­ტე­რე­სო ცხოვ­რე­ბა გაქვთ, გვი­ამ­ბეთ ამის შე­სა­ხებ...

- ახლა მე ვცხოვ­რობ იმ ცხოვ­რე­ბით, რო­მელ­ზეც ვოც­ნე­ბობ­დი ბოლო რამ­დე­ნი­მე წელი და ალ­ბათ, ბევ­რი ქა­ლა­ქე­ლის­თვის მი­უ­ღე­ბე­ლი იქ­ნე­ბა ასე­თი ყოფა და შე­იძ­ლე­ბა საკ­მა­ოდ მო­სა­წყე­ნა­დაც მო­ეჩ­ვე­ნოს. თბი­ლი­სი­დან გა­და­ვე­დი სა­ცხოვ­რებ­ლად გომ­ბორ­ზე, უმ­შვე­ნი­ე­რეს სო­ფელ ვე­რო­ნა­ში. და ეს ცხოვ­რე­ბი­სე­უ­ლი მოვ­ლე­ნა და­კავ­ში­რე­ბუ­ლია მის­ტი­კურ დამ­თხვე­ვებ­თან - ანუ, გან­გე­ბამ მო­ი­სურ­ვა, რომ მე აქ დავ­სახ­ლე­ბუ­ლი­ყა­ვი და ნელ-ნელა მი­ბიძ­გებ­და ამის­კენ.
ჯერ გაჩ­ნდა სურ­ვი­ლი, თბი­ლი­სი და­მე­ტო­ვე­ბი­ნა, მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ აქ და­ვი­ბა­დე და გა­ვი­ზარ­დე და ძა­ლი­ან მიყ­ვარს ეს ქა­ლა­ქი - ძა­ლი­ან დამ­ღა­ლა ხმა­ურ­მა, და­ბინ­ძუ­რე­ბულ­მა გა­რე­მომ და ზო­გად­მა და­ძა­ბუ­ლო­ბამ. ყო­ვე­ლი გა­რეთ გას­ვლა ჩემ­თვის სტრეს­თან ასო­ცირ­დე­ბო­და და და­ვი­წყე ფიქ­რი, თუ სად შე­იძ­ლე­ბო­და, გაგ­ვეგ­რძე­ლე­ბი­ნა ცხოვ­რე­ბა მე და ჩემს ოჯახს. და გან­გე­ბამ პირ­ვე­ლი მი­ნიშ­ნე­ბაც მომ­ცა - კა­ხეთ­ში მი­ვემ­გზავ­რე­ბო­დით გომ­ბო­რით და გზა­ზე შევ­ნიშ­ნე აბრა წარ­წე­რით „Verona - ვე­რო­ნა“. ორი­გი­ნა­ლუ­რი არ ვიქ­ნე­ბი, თუ ვი­ტყვი, რომ სა­ხელ­მა გა­მა­ო­ცა.

სა­ი­დან, კა­ხე­თის შუ­ა­გულ­ში ეს იტა­ლი­უ­რი ტო­პო­ნი­მი? დაგ­ვა­ინ­ტე­რე­სა და ჩა­მო­ვუხ­ვი­ეთ სო­ფელ­ში, რო­მე­ლიც აღ­მოჩ­ნდა პა­ტა­რა, ულა­მა­ზე­სი და­სახ­ლე­ბა, გარ­შე­მორ­ტყმუ­ლი მთე­ბით - იმ მშვი­დი და ტყით და­ფა­რუ­ლი „ფუმ­ფუ­ლა“ მთე­ბით, რო­გო­რიც მე მიყ­ვარს. გა­ვუ­ყე­ვით გზას და ვკი­თხეთ ად­გი­ლობ­რივს, ვინ­მე სახ­ლს ან მი­წას ხომ არ ყიდ­და. მა­შინ არც სა­შუ­ა­ლე­ბა მქონ­და რა­მის ყიდ­ვის და არც კონ­კრე­ტუ­ლი ად­გი­ლი მქონ­და შერ­ჩე­უ­ლი სა­მო­მავ­ლოდ. უბ­რა­ლოდ, ნი­ა­და­გი მოვ­სინ­ჯეთ. ამ ახალ­გზარ­დამ მოგ­ვცა იმ ადა­მი­ა­ნის ტე­ლე­ფო­ნი, რო­მე­ლიც ყიდ­და აქ მი­წას, ჩვენ კი გზა გა­ვაგ­რძე­ლეთ. აღ­მოვ­ჩნდით ულა­მა­ზეს ად­გი­ლას. იქვე რა­ღაც პა­ტა­რა მშე­ნებ­ლო­ბა მიმ­დი­ნა­რე­ობ­და - მა­შინ არ ვი­ცო­დი, რა შენ­დე­ბო­და და გა­დავ­წყვი­ტე, რომ ვი­ღაც ქა­ლა­ქე­ლი აგა­რაკს იშე­ნებ­და. ამ მინ­დორს სუ­რა­თი გა­და­ვუ­ღე და გა­ვი­ფიქ­რე „რა ბედ­ნი­ე­რი იქ­ნე­ბა ის ადა­მი­ა­ნი, ვინც აქ იცხოვ­რებს“ - ამ "აგა­რა­კის“ მე­პატ­რო­ნე ვი­გუ­ლის­ხმე და არა ჩემი თავი.
გა­ვი­და დრო, დაგ­ვი­კავ­შირ­და აქა­უ­რი კაცი და ნაკ­ვე­თის ყიდ­ვა შე­მოგ­ვთა­ვა­ზა. სა­ოც­რე­ბა ის იყო, რომ ზუს­ტად ის ნაკ­ვე­თი იყო, რო­მელ­საც სუ­რა­თი გა­და­ვუ­ღე და გა­ვი­ფიქ­რე, თუ რა ბედ­ნი­ე­რი იქ­ნე­ბო­და ადა­მი­ა­ნი, ვინც აქ იცხოვ­რებ­და. სა­ბო­ლოო ჯამ­ში ჩვენ ზუს­ტად ეს ნაკ­ვე­თი შე­ვი­ძი­ნეთ და ავა­შე­ნეთ ისე­თი სახ­ლი, რო­მელ­ზეც სულ ვოც­ნე­ბობ­დი. ვე­რო­ნა პა­ტა­რა სო­ფე­ლია, სულ და­ახ­ლო­ე­ბით 20 კომ­ლის­გან შედ­გე­ბა. და­სახ­ლე­ბუ­ლია ძა­ლი­ან კე­თი­ლი, მშრო­მე­ლი ხალ­ხით, რომ­ლე­ბიც ძი­რი­თა­დად მე­ცხო­ვე­ლე­ო­ბას მის­დე­ვენ და წარ­მო­შო­ბით ხევ­სუ­რე­ბი არი­ან. აქ­ვეა პა­ტა­რა მთა, რომ­ლის თავ­ზეც ვე­რე­ნას მე-5 სა­უ­კუ­ნის ცი­ხის ნან­გრე­ვე­ბია (ვე­რე­ნა­დან ან ვე­რა­ნა­დან მო­დის სა­ხელ­წო­დე­ბა ვე­რო­ნაც) და რო­მელ­ზეც ას­ვლა ძა­ლი­ან მარ­ტი­ვია. თუმ­ცა რა­ტომ­ღაც ეს ად­გი­ლი გა­მორ­ჩა ყვე­ლა გიდს და არ­ცერთ ტუ­რის­ტულ მარ­შრუტ­ზე არ არის მო­ნიშ­ნუ­ლი.
მე ვცდი­ლობ, რა­ღაც­ნა­ი­რად გა­მო­ვა­ცო­ცხლო აქა­უ­რო­ბა. უკვე რამ­დე­ნი­მე ახ­ლო­ბელ­მა შე­ი­ძი­ნა აქ მი­წის ნაკ­ვე­თი და სხვე­ბიც ფიქ­რო­ბენ. აქ არის სა­ო­ცა­რი სიმ­შვი­დე, ეკო­ლო­გი­უ­რად სუფ­თა გა­რე­მო და კრის­ტა­ლუ­რად სუფ­თა ჰა­ე­რი, ზღაპ­რულ სი­ლა­მა­ზე­ზე რომ აღა­რა­ფე­რი ვთქვათ. თბი­ლის­თან ახ­ლო­საა თან და ჩემი აზ­რით, გა­და­სა­რე­ვი ად­გი­ლია რამ­დე­ნი­მე­დღი­ა­ნი დას­ვე­ნე­ბის­თვის და ქა­ლა­ქის­გან გან­ტვირ­თვის­თვის. ორი სას­ტუმ­რო იზო­ლი­რე­ბუ­ლი ოთა­ხი გვაქვს და რო­გორც კი იქ­ნე­ბა მზად, მო­ხა­რუ­ლი ვიქ­ნე­ბი, სტუმ­რე­ბი მი­ვი­ღო. განაგრძეთ კითხვა